Page 46 - revista agaca 160_web

46

cooperaTIC

De Delaware a Oleiros

con tres mulleres pioneiras

É coñecida a anécdota de que a penicilina se descubriu por accidente, cando o mofo infectou
unha mostra de Alexander Fleming. Menos coñecido é que a industria moderna do polo naceu
por un erro administrativo.

Se ben se crían polos dende a antigüidade, non agricultura. Máis animais implica máis xurros, máis
se tiñan por un gando de interese económico fertilizante e, así, terras máis produtivas: de recoller
nin culinario, no que respecta á súa carne. Por entre 20 e 30 bushels (unidade de medida anglo-
iso, cando en 1923 Cecile Long Steele encargou saxona que equivale a aproximadamente 25
50 pitas, o que quería eran 50 futuras poñedoras quilos de millo) por acre pasouse a 80.
para autoabastecerse de ovos e conseguir algún
excedente co que facer trocos a nivel local, o Este dato, hoxe, pode parecer escaso, pero
habitual daquela na zona (condado de Sussex, seguro que Tarsy Carballas lle atopa algún
en Delaware, Estados Unidos). interese. Nacida en Taboada en 1934, esta licen-
ciada en Farmacia e en Ciencias Químicas (con
Cando o repartidor apareceu con 500 polos, premio extraordinario) creou en 1980 o Grupo de
por un malentendido non aclarado, Cecile tivo Bioquímica do Solo, onde estudou a reciclaxe de
que acollelos como puido, mesmo na caixa dun residuos orgánicos agrarios para uso fertilizante.
piano. Conseguiu criar 387, que vendeu a restau- Investiga tamén xeitos de fixar carbono e reducir
rantes e hoteis por un prezo de 62 céntimos/libra a súa pegada e, con Inmaculada Paz, deseñou
grazas ao auxe económico dos Felices Anos 20. un sistema de prevención de risco de incendio
Cos cartos, mandou facer un galiñeiro maior e en forestal e recuperación dos solos afectados.
1924 pediu 1.000 polos máis. Para 1926 xa criaba
10.000 aves, o seu home, Wilmer, deixara o traballo Entre outras institucións, leva vinculada ao CSIC
cos gardacostas para dedicarse á granxa e (Centro Superior de Investigacións Científicas)
mesmo mercaron un coche. dende 1958 e recibiu numerosos recoñecementos,
coma o Premio á Excelencia Química, a Medalla
Non foron os únicos en favorecerse. Os veciños Castelao e o Premio María Josefa Wonenburger.
tomaron exemplo e abriron granxas: en 1928
había unhas 500, un grande alivio económico Wonenburger (1927 – 2014), por certo, foi unha
na zona, empobrecida dende que as pragas reputada matemática de Oleiros: en 1953 foi
acabaran co pexego que era a fonte de ingresos unha das primeiras receptoras da beca Fullbright
principal. do Departamento de Estado dos Estados Unidos,
para estudar na Universidade de Yale. Nese país
Se ben o matrimonio Steele faleceu nun acci- desenvolveu a maior parte da súa carreira como
dente co seu iate en 1940, a industria que Cecile investigadora e profesora universitaria.
iniciou case por casualidade, cando tiña só 23
anos, segue a medrar. O
condado de Sussex lidera a
industria de carne de polo
no país e contribúe a que
Delaware, malia ser dos
estados máis pequenos,
estea nos primeiros postos
en canto a ingresos agra-
rios. O primeiro galiñeiro
de Cecile está no Rexistro
Nacional de Lugares Histó-
ricos.

Non só revolucionou a
gandería Cecile, tamén a
Cecile Long Steele Tarsy Carballas María Josefa Wonenburger