Page 14 - revista agaca 160_web

14

tendencias

Como reducir as pegadas de carbono e

hídricas nas explotacións lácteas

María Rey Campos, Javier Martínez Caamaño, Francisco López Calvo
Técnicos Departamento Calidade e Innovación Alimentaria AGACA
O proxecto «Mellora da competitividade das explotacións de gando vacún de leite mediante
asesoramento para a redución de Pegada de carbono (HC) e Pegada hídrica (HH)» nace co
obxectivo de coñecer as emisións de GEI (Gases de Efecto Invernadoiro) e o consumo de auga
de explotacións lácteas.

Para o cálculo de HC e HH emprégase unha ferramenta que vai ter en conta factores como
as emisións directas dos animais, o gasto enerxético e o uso da maquinaria na explotación
no proceso agronómico (cultivos de millo e herba para forraxe), a alimentación do gando, a
xeración de residuos ou o transporte, entre outras.

No caso da pegada hídrica tamén se teñen en conta fluxos en consumo de auga da granxa,
como a alimentación do gando, augas de limpeza etc. Ao sumar todos estes factores obtense
o valor da pegada hídrica en m³.

Para este estudo levouse a cabo a Análise de Ciclo producen carne unha vez que as vacas terminan a
de Vida (ACV) dun produto (regulado pola norma súa etapa produtiva (vacas de desvelle).
ISO 14040), neste caso, do leite de vaca. Esta meto-
doloxía determina, de maneira obxectiva, e avalía En canto ao sistema de produción, practicamente
os impactos ambientais que un produto ou servizo todas teñen un alto grao de automatización, con
pode ter sobre o medio ambiente durante todas as muxido automático. A alimentación das vacas
etapas da súa vida. baséase na compra externa de pensos ou na
produción propia mediante campos de cultivo adxa-
Un elemento fundamental en calquera estudo de centes ás explotacións gandeiras nos que, ademais
ACV é a unidade funcional (UF), unha base de da aplicación de adobos minerais, tamén se utilizan
cálculo á que deben referirse todas as entradas e como adobo orgánico as propias dexeccións dos
saídas do sistema e que se utiliza como unidade animais (xurro), correctamente almacenadas en
de referencia sobre a que presentar os resultados fosas ou balsas.
ambientais. Neste estudo, a unidade funcional utili-
zada é «1l de leite cru almacenado no tanque de En primeiro lugar, mediante unha análise preliminar
frío». do impacto medio do total das explotacións
gandeiras para a produción de 1 litro de leite, obti-
O sistema de avaliación véronse uns resultados medios de 1,15 Kg de CO
2
equivalente e 1,036 m3 para a pegada de carbono
Estudáronse 100 granxas de vacún de leite de e hídrica, respectivamente. Á súa vez, unha vez
tamaño variable, cunha media de 88 vacas en fase divididas en tres subgrupos segundo tamaño de
produtiva. A máis pequena ten 28 vacas con 331.820 produción (< 600.000 l, entre 600.000 l - 1.500.000 l
litros de leite producido no ano de referencia e a máis e > 1.500.000 l), obtivéronse os seguintes valores de
grande, 440 vacas con 5.148.461 litros de produción pegada de carbono e de auga: 1,201 kg, 1,154 kg
anual. Doutra banda, algunhas das granxas tamén e 1,074 kg de CO equivalente, e 1,077 m³, 1,062 m³
2
teñen outros animais como pitos ou porcos. Estas e 0,917 m3, para as granxas pequenas, as medianas
céntranse na produción láctea, aínda que tamén e as grandes, respectivamente. En vista dos resul-

Cisterna con inxectores. Fosa de xurros cuberta.